Het Nationaal Archief heeft een tot nu toe onbekend werk van de schilder Hendrik Willem Mesdag ontdekt. Het gaat om een vroeg werk van Mesdag dat niet voorkomt in overzichten van zijn oeuvre en niet eerder is beschreven. Het aquarel toont een riviergezicht en is slechts 5,4 cm x 2,9 cm groot. Op de achterzijde schreef hij een gedicht. Mesdag maakte het aquarel in juli 1854.

 

Unieke vondst

Irene Gerrits, directeur Collectie en Publiek spreekt van een unieke vondst. “10 juli is het 100 jaar geleden dat Mesdag stierf”, vertelt Gerrits, “en hieraan willen wij met een artikel op onze website (gahetna.nl) aandacht besteden. Tijdens het onderzoek vond een van onze medewerkers de aquarel in het archief van Samuel van Houten, de zwager van Mesdag.” Het gedicht op de achterzijde doet vermoeden dat Mesdag het schilderde voor zijn aanstaande bruid Sien van Houten, waarmee hij in 1856 trouwde. Naast het aquarel bevinden zich nog twee schetsen en een brief in het archief van Van Houten.

Alle stukken zijn van 10 tot en met 12 juli 2015 te zien in het Nationaal Archief.

 

Vooruitblik op zijn latere werk

Mayken Jonkman van het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis bevestigt dat het om een echte Mesdag gaat. Volgens haar is het aquarel, bijzonder omdat het een vroeg riviergezicht is met Mesdags karakteristieke belichting van het water door de zon. Mesdag schildert en tekent in zijn vroege jaren vooral landschappen, stillevens, interieurs, portretten, straten en huisjes. Pas als hij in 1866 besluit schilder te worden, gaat hij zich toeleggen op het schilderen van boten op het strand of op de wijde Noordzee. Het aquarelletje is dan ook te beschouwen als een voorbode op zijn latere werk als zeeschilder. Het geeft als het ware een vooruitblik op zijn immense oeuvre aan zee- en strandgezichten.

 

Nog een verrassing

Het populaire werk van Mesdag wordt al tijdens zijn leven nagemaakt. Het herkennen van vervalsingen is niet altijd eenvoudig. In het archief van Van Houten is te lezen dat Mesdag in 1900 een schilderij van een boot op zee onder ogen krijgt, gedateerd 1887 en voorzien van zijn naam. In een brief aan de Rechter-Commissaris F.A. Eggers, schrijft Mesdag dat hij de maten van het opgedoken schilderij niet in zijn aantekeningen heeft kunnen terugvinden. Mesdag concludeert dat het om een vervalsing moet gaan. Ook omdat de naamtekening niet van hem is. Ook dit briefje tijdens het onderzoek ontdekt.

 

Nationaal Archief

Het Nationaal Archief is de schatkamer van de Nederlandse geschiedenis. De archiefcollectie is omvangrijk en divers. 125 km documenten, 15 miljoen foto’s en 300.000 kaarten en tekeningen geven inzicht in het functioneren van de overheid en het leven van bekende en minder bekende Nederlanders.