Omdat ik het zo een beetje gehad heb met die polariserende discussies –  genre Zwarte-Piet polemiek –  waarbij elk greintje humor of gezond verstand ontbreekt , ging ik met de nodige scepticisme, naar de première van ‘Kuzikiliza’ in het Arsenaal/Lazarus in Mechelen. Mijn scepticisme smolt als sneeuw onder de zon bij het zien van die schitterende, vernieuwende toneelproductie.

 

Kuzikiliza, ‘zich laten horen’ in het Swahili, is een meertalige (vertalingen worden geprojecteerd), interdisciplinaire voorstelling. Er wordt ingezoomd op de onafhankelijkheidsceremonie van Congo in 1960 met een bijzondere focus op de speech van Patrice Lumumba en de daarop volgende repercussies en gebeurtenissen. Schuilt achter de onafhankelijkheid van een land niet de ontvoogding van een heel volk, en achter de ontvoogding van een volk niet de onafhankelijkheid van ieder mens? Hoe verzoenen we heden en verleden terwijl het dekolonisatieproces nog volop aan de gang is?

 

Kuzikiliza brengt drie zeer verschillende mannen op de planken die samen een toespraak willen houden.

 

De Nederlander Joost Maaskant, speelt de blanke man. Daarnaast orkestreert hij als vocaal artiest het geluid gaande van jazz over hiphop tot elektro.

Karim Kalonsji, het kind van een blanke moeder en een zwarte vader, is een geweldige breakdancer  die zich uitdrukt met dansen, bewegen en gebarentaal.

 

Pitcho Womba Konga, die de tekst schreef is een Belgische acteur, rapper en producer van Congolese afkomst. Hij werd in Congo geboren maar nadat zijn vader – die politicus was – zich heeft uitgesproken tegen het totalitaire regime van maarschalk Mobuto in 1981 moest de familie uitwijken naar België.

 

Samen proberen ze, elk op hun manier, het publiek te overtuigen van de noodzaak van hun boodschap. Een boodschap die in een tijd van verdeeldheid en angst gevoelig is aan verschillende interpretaties en conclusies.

Het stuk, een opeenvolging van dans, muziek, liederen, poëzie, uitbeelding van de wreedheden tegen de mensheid, wederzijdse vooroordelen vaak heel humoristisch gebracht, verveelt op geen enkel moment en is tegelijk beklijvend en bevrijdend. Een mooi voorbeeld van hoe kunst de wereld kan veranderen.

 

Kuzikiliza wordt nog gespeeld in KVS Brussel (8 en 9 november) en in de Monty in Antwerpen (23 november).