- Gegevens
- Geschreven door: Miet Waes
Genieten van de beste wijnen van Frankrijk, de culinaire hoogstandjes van de talrijke Toques Blanches, de woeste schoonheid van de Pyrenese bergen, op zoek gaan naar het Catalaanse erfgoed en een onvergetelijke midzomernacht meemaken, redenen genoeg om dit voorjaar naar de Pyrenees-orientales te trekken.
Klik hier voor de fotoreportage van Miet Waes.
Ook al is het van 1659 geleden dat het meest zuidelijk departement in Frankrijk deel uitmaakte van Spanje, de inwoners voelen zich nog altijd geen Fransen maar Catalanen. Ze koesteren hun verleden, tradities en feesten zoals de spectaculaire midzomernacht. De beste periode om de Pyrenees-Orientales te bezoeken is daarom juni. Niet alleen omdat alles dan in bloei staat en de natuur roos en geel kleurt, maar omdat je dan het feest van Sint-Jan kan meevieren op midzomernacht, de avond van 23 juni.
Het Sint-jansfeest, een onvergetelijke ervaring
De viering van midzomernacht, gelinkt aan de zomerzonnewende, is een eeuwenoude traditie die onder meer in Catalonië in ere wordt gehouden. Mensen geloven dat planten die dag geneeskundige en magische krachten hebben en plukken dan gretig kruiden. Vreugdevuren worden ontstoken om zich te beschermen tegen de duistere krachten die vrij spel hebben vanaf het moment waarop het aantal uren daglicht afneemt.
In Catalonië, zowel de Franse of de Spaanse zijde, valt midzomernacht samen met het feest van Sint-Jan, hun voornaamste heilige. Het is een feest van en voor de locals, geen toeristische attractie, maar een ongelofelijke ervaring om het feest – die volgens een vast stramien verloopt – als toerist mee te maken. Om één minuut na middernacht wordt op de Pic du Canigou het moedervuur voor het Sint-Jansfeest ontstoken. Estafettelopers brengen de vlam naar Perpignan en tientallen andere dorpjes in Frans en Spaans Catalonië waar de inwoners al dagenlang takken en twijgen op de voornaamste plaats in hun dorp hebben opgesteld.
Vorig jaar vierden we mee in het dorpje Vernet, een feest waar we de beste herinneringen aan bewaren. Vroeg in de ochtend waren de bewoners al volop in de weer met vier kruiden te plukken: het Sint-janskruid, het blad van de walnotenboom, een onsterfelijke en een vetkruid. Deze boeketjes werden aan de voordeur gehangen als geluksbrengers en om het kwaad te verdrijven. Het feest begon dan in de late namiddag. Het hele dorp kwam bijeen op de Place de la Republique waar de vele stoelen en tafeltjes klaarstonden. Op een podium speelde een orkestje en de vele kraampjes boden drank en allerlei hapjes aan. Eenmaal de duisternis viel, zag je van ver de kinderen van het dorp met fakkels komen aangelopen. Ze waren feestelijk uitgedost met een rood mutsje, een rode sjaal en tailleband. Eenmaal het vuur was aangestoken begon iedereen te dansen, uiteraard de Sardana, maar ook andere dansen. Om 23 uur werd er gratis muscatwijn en stukken taart aangeboden gevolgd door gebraden worsten om middernacht. Stipt om 1 uur eindigden de festiviteiten op het plein, maar voor velen ging het feest thuis nog door tot in de vroege uurtjes.
Perpignan: de hoofdstad van de Catalaanse cultuur
Een bezoek aan Pyrenees-Orientales start je best in Perpignan, een bruisende en levendige stad vol chique boetieks, funky galeries en goede restaurants. Je loopt best even binnen in de toeristische dienst, die nu samen met de ‘Organisatie van de wijn’ verhuist is naar de ‘Loge de Mer’ naast het stadhuis, een historisch gebouw op de Place de la Loge. De stad wordt doorkruist door de rivier La Basse, die door Napoleon werd gekanaliseerd. De vele platanen en palmbomen die zij aan zij staan langs de zonovergoten boulevards zorgen voor een zuiderse sfeer. Maar het pronkstuk is toch wel de Castilla, hét symbool van Perpignan. Hier brandt het jaar door de vlam waarmee het moedervuur voor het Sint-Jansfeest op de Pic du Canigou wordt aangestoken. Ook de grote indrukwekkende kerk, beroemd om zijn vele retabels, is zeker het binnenlopen waard. Iedere donderdag zorgt een beiaardconcert voor nog meer sfeer in het stadje. Fan van espadrilles? Dan moet je die zeker in Perpignan kopen want sinds de 14e eeuw wordt die lichte schoen van canvas in Catalonië gefabriceerd. Ze geraakte wereldbekend toen Yves Saint Laurent in 1970 de espadrille-fabrikant Castaner een ontwerp van hem liet fabriceren met een sleehak. Het werd een echte hype en het is nog steeds een geliefd vakantieschoeisel. Meteen heb je dan de ideale schoen om de Sardana te dansen. Het is een Catalaanse volksdans, die al duizend jaar oud is en iedere dinsdagavond in Perpignan op straat wordt gedanst. De muziek is zo opwekkend dat handtassen en rugzakken spontaan op een hoop in het midden worden gegooid en iedereen, jong en oud, toerist of inwoner begint mee te dansen. Dat Perpignan vasthoudt aan zijn tradities en daarom de hoofdstad van de Catalaanse cultuur wordt genoemd, zie je ook op Goede Vrijdag wanneer – al sinds 1416 – de boeteprocessie doorgaat.
De Canigou: de heilige berg van de Catalanen
Het voorjaar is ook de ideale periode om wandelingen rond en op de Canigou te doen. Omdat deze mythische berg goed zichtbaar is vanuit Frankrijk én Spanje is hij het symbool geworden van de Catalaanse eenheid. De Canigou is één van de 17 gebieden in Frankrijk die het label Grand site de France kregen, een erkenning die aan heel wat voorwaarden moet voldoen. Voor de cultuurliefhebbers is er het gerestaureerde klooster Saint-Michel de Cuxa, een groot en imposant Benedictijnenklooster aan de voet van de Pic du Canigou. Tijdens de dictatuur van Franco werd het klooster een belangrijke toevluchtsoord voor de geestelijken en intellectuelen uit Catalonië. Van hieruit werd ook de weerstand tegen de dictatuur georganiseerd.
Hikers hebben de keuze tussen vijftig verschillende wandelingen of trekkings van meerdere dagen. Voor mensen met beperkingen zijn er twee aangepaste randonées. Op vijf verschillende plaatsen kan men vissen. Er zijn zeven sites waar aan speleologie kan worden gedaan in prehistorische grotten en er zijn ook golfterreinen. Voor wie van luxe houdt en zich eens extra wil laten verwennen zijn er vier kuuroorden.
De zwarte leisteen is het geheim van hun lekkere wijnen
Ook voor wijnliefhebbers is Pyrenees-Orientales een gedroomde bestemming. Je vindt er heel wat wijnen met karakter zoals de rode, witte en rosé Côtes du Roussillon, feestelijke wijnen zoals de Muscat de Riversaltes, de Maury en de Banyuls. De combinatie van weinig regen, veel zon, veel wind en zwarte leistenen – zodat de wortels van de wijnranken heel diep moeten gaan om water en voeding te krijgen – levert wijnen op van een uitstekende kwaliteit. Ook nu weer ontdekten we twee unieke wijndomeinen.
Domaine Viticole Mont Noir in Montner, ligt in een klein dorpje met amper 350 inwoners en een kasteel uit de 13de eeuw. Het wijndomein van 20 hectaren ligt aan de voet van de Força Real – een berg vol zwarte leistenen – met de zee in het westen en de bergen in het oosten. Hier vind je bio-wijnen van de hoogste kwaliteit, zoals de witte wijn Chêne Vert en de rode wijn Bonelli, twee uitzonderlijke wijnen, die regelmatig worden geprezen in de gespecialiseerde pers en alleen in top restaurants te verkrijgen zijn. Maar ook hun Tortu wijnen zijn niet te versmaden. Het is een familiebedrijf, dat hun passie, levenskunst en waarden graag deelt met langskomende toeristen. In 2005 besliste Jean-Luc Garrigue om volgens de methode van zijn grootouders nog uitsluitend bio-wijnen te maken.
Terre des Templiers in Banyuls-sur-Mer, is grootschaliger en uitgegroeid tot een toeristische site. Ze zijn gespecialiseerd in Banyuls- en de Collioure’s wijnen van de oudste wijngaarden van Frankrijk. Ook hier weer zorgt de combinatie van veel zon, weinig regen, een leisteenhoudende ondergrond en de ligging tussen de zee en de bergen voor uitzonderlijke kwaliteitswijnen. Je krijgt er een gratis rondleiding van een 40-tal minuten, doorheen de overweldigende wijnkelders en komt er alles te weten over de geschiedenis en de geheimen van de grote wijnen Banyuls en Collioure.
Tafelen, een feest
In de Pyrenees-Orientales is tafelen een feest en de betaalbare streekgastronomie nooit ver weg. We ontmoetten er heel wat gepassioneerde producenten zoals Pierrick Biette van La Bergerie du Moula in Tautavel tussen Estagel en Maury. Hij is één van de 35 geitenboeren in de regio, die graag toeristen ontvangt en over zijn passie vertelt. Hij heeft 36 geiten, die voor 30 liter melk zorgen. Daar maakt hij kaas mee, die hij ter plaatse, aan restaurants en op markten verkoopt. “Het is hard werken”, zegt Pierrick “je wordt er niet rijk van, het is meer een manier van leven”. Wie La Bergerie du Moula wil bezoeken, moet wel op voorhand telefonisch een afspraak maken.
Nog zo’n adresje, maar weliswaar veel grootschaliger, is Mas Py, 8 km buiten het dorp Céret, die sinds 1992 overgeschakeld is op biologisch teelt. Mas Py is de grootste producent van kersen, nu vooral gedroogde kersen omdat die langer bewaren. De laatste jaren hebben ze naast de oude olijfbomen, die de vorst hebben overleefd, 1.800 nieuwe olijfbomen gepland. Ze specialiseerden zich in alle soorten olijfolie en wonnen met hun assemblage ‘Frantoio’ de gouden medaille. Een andere delicatesse, die je er kunt proeven en kopen, zijn de bereidingen gemaakt met het vlees van hun zwarte varkens. Dat vlees wordt heel langzaam, gedurende 24 maanden, gedroogd op 1000 m hoogte. Die varkens worden dan in hun geheel verkocht, in stukken of sneden, of verwerkt in patés, rillets en bloedpens. Op hun 7 hectare grote domein kan je ook genieten van hun 15 Catalaanse ezels, schapen, geiten en hun drie grote berghonden, die er in de dag lui liggen te slapen maar, ‘s nachts als echte nachtwakers het grote domein bewaken .
Het Palais des Terroirs: een uniek gastronomisch evenement in Frankrijk
Onder het label Toques Blanches du Roussillon – drie stilistische hoge witte koksmutsen – dat symbool staan voor een kwaliteitsvolle keuken, komen sinds 2003 ongeveer veertig chef-koks jaarlijks bijeen voor een uniek culinair festijn. Iedereen die van lekker eten en wijn houdt, is er welkom. Je betaalt 60 euro, krijgt bij het binnenkomen een draagzakje met glas en bestek aangeboden en kan dan een hele avond genieten van de specialiteiten van deze chef koks gepresenteerd op kleine schoteltjes telkens vergezeld van de perfecte wijnkeuze. Men kan er ook uitgebreid kennis maken met hun artisanale en regionale producten zoals honing, groenten, fruit, kaas, charcuterie, brood en gebak, fruitsappen… Alles is in de prijs begrepen: van de aperitiefhapjes, de vele vlees- en visgerechten, desserts, proevertjes en dranken. Een ideale gelegenheid om hun vele lekkere wijnen te ontdekken want alle belangrijke wijnbouwers hebben er hun stand. Dit evenement gaat jaarlijks door eind maart. Concrete gegevens en de datum vind je op de website van de Toques Blanches du Roussillon .
Logeren
– Hôtel Le Campanille (***) in Perpignan
18 bd Jean Bourrat
Het hotel, gelegen in het centrum van Perpignan, werd onlangs volledig gerestaureerd en voldoet aan alle moderne eisen. Mooi verzorgd ontbijtbuffet en goede prijs/kwaliteitsverhouding.
www.campanile.com/en/hotels/campanile-perpignan-centre
– Hôtel Les Elmes (***) in Banyuls-sur-Mer.
Een Logis de France gelegen aan het strand met zwembad, spa en sauna.
Mogelijkheid tot het huren van elektrische fietsen. Het hotel heeft een gastronomisch restaurant met zicht op zee.
www.hotel-des-elmes.com
Eten en drinken
– Le Vip in Perpignan
4, rue Grande des Fabrique
Zowel wat het eten betreft, de gezellige sfeer, de bediening als de verhouding prijs/kwaliteit is Le Vip een aan te bevelen top adresje.
– Le Divil in Perpignan: Het beste vleesrestaurant van Frankrijk
Voor wie van een lekker stukje vlees houdt, is restaurant Le Divil in Perpignan een aanrader. Toen Stephan Balluet in 2005 zijn eigen restaurant begon, wilde hij anders zijn dan de anderen. Hij zocht vleesboeren op, die hem kwaliteitsvlees garandeerden en dat leverde hem het label op van beste vleesrestaurant van Frankrijk.
www.restaurant-le-divil-66.com
– El Silex in Tautavel
Avenue Jean Badia
Een eenvoudig en gezellig restaurant, een eerlijke Catalaanse keuken, een schitterende wijnkaart, sympathieke en vlotte eigenaars. Een dagmenu kost er €19,90 en is elke cent waard.
– Auberge du Cellier in Montner
Hier kan je genieten van de culinaire hoogstandjes van de Chef Toque Blanche Pierre Louis Marin
www.aubergeducellier.com
Te doen
– Domaine Viticole Noir à Montmer
– Terres des Templiers à Banyuls-sur-Mer
www.terresdestempliers.fr
– La Bergerie du Moula in Tautavel
Tel: +33 (0) 6 10 27 18 39
– Le Mas Py
www.biopy.com
– Jaarlijks evenement van de Toque Blanches van de Roussillon
http://www.toques-blanches-du-roussillon.com
Meer informatie
www.tourisme-pyreneesorientales.com
Gratis info in België te verkrijgen bij :
Jessy Van Den Rym- Verbruggen
Mail:
Tel: 00 32 3 272 32 86