- Gegevens
Een stad die als een feniks uit zijn as rees
Ooit was Ronse, bijgenaamd 'De koningin der Vlaamse Ardennen', een welvarend textielstadje. Bedrijfjes en ateliers lagen er achter de gevels van statige herenhuizen. Toen de textielproductie als een kaartenhuisje in elkaar stuikte, verpauperde de stad in een razend tempo en hinkelde ze achteraan de lijst van minst geliefde steden. Dank zij een dynamisch stadsbestuur en creatieve privé-initiatieven kreeg heel wat van hun industrieel erfgoed een nieuwe originele en vaak verrassende invulling waardoor Ronse nu als een feniks uit zijn as rijst. Genoeg te bezoeken voor een weekendje weg, waarbij overnachten en dineren in Lou Pahou een aanrader is.
Klik hier voor de fotoreportage van Frans Oyen.
Kleurrijke tegeltableaus
Bij onze aankomst in Ronse regent het pijpenstelen. Schuilen in de dichtstbijzijnde taverne 'De Harmonie' op het Marktplein blijkt een voltreffer. We lijken met een teletijdmachine in de gouden jaren van Ronse te belanden. De muren zijn bekleed met kleurrijke tegeltableaus die jachttaferelen voorstellen. Ook de houten bewerkte toog en de oude tafeltjes met marmeren blad en smeedijzeren poten verwijzen naar die tijd. “Ooit was dit het café van de rijke textielbazen”, vertelt de dienster die ons achteraan in het café graag tekst en uitleg geeft bij een aantal foto's over de glorietijd van Ronse. “We zijn niet het enige café met tegeltableaus in Ronse, maar wel het grootste” voegt ze er fier aan toe.
De rode draad van de textiel
Tussen de twee wereldoorlogen groeide Ronse uit tot één van de belangrijkste textielcentra van Vlaanderen. Overal in de stad vind je hier nog sporen van: monumentale schoorstenen, zaagdaken, smalle steegjes met arbeidershuisjes, riante Art-decowoningen van textielbaronnen, …. Een bezoek aan het MUST in het Bruulpark is niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk een 'must'. Hier maak je kennis met het rijke Ronse van de 19de en begin 20ste eeuw. In de oude textielfabriek leer je hoe grondstoffen tot afgewerkte producten werden verwerkt. In de weverij, die rolstoeltoegankelijk is, geven een veertigtal nog werkende weefgetouwen een overzicht van de evolutie in de sector tussen 1900 en 2000. Veel gidsen zijn gewezen textielarbeiders en leggen in een eenvoudige taal, doorspekt met allerlei beleefde en plezante anekdoten, uit hoe het er vroeger aan toeging. Sommigen spreken heel luid omdat ze, door het jarenlang lawaai in de werkplaats, wat hardhorig zijn.
In het Textiel Innovatie Centrum (Tio3), dat sedert 2011 in het voormalig ziekenhuis van Ronse huist, ontdek je het textiel van de toekomst. Hier ontwikkelen onderzoekers nieuwe textielsoorten zoals gordijnen, die je naargelang je stemming van kleur kan veranderen, T-shirts die je hartslag meten, moderne vezels op basis van vlas die de veel duurdere en milieuvriendelijkere katoenvezels kunnen vervangen, verborgen textiel in de auto dat bijvoorbeeld een klapband kan voorkomen, enz. Helaas is dit centrum enkel toegankelijke op afspraak voor groepen. Misschien een suggestie voor de volgende uitstap met je ziekenzorgkern.
De enige rolstoeltoegankelijke crypte
De Sint-Hermescrypte, het paradepaardje van Ronse, is de enige crypte die op straatniveau te bereiken is en dus toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Het bouwkundig hoogstandje uit de 11de eeuw in romaans-gotische stijl is perfect bewaard gebleven. In de middeleeuwen was het een trekpleister voor pelgrims die van ver kwamen om aan Sint-Hermes hulp en genezing voor geesteszieken te vragen. Het bouwwerk opgetrokken in prachtige natuursteen telt 32 zuilen, een verborgen grafkamer, een waterput en badkamers waar krankzinnigen werden ondergedompeld. Wie het met een gids bezoekt, krijgt niet alleen een overzicht van de bouwgeschiedenis, maar ook uitleg over de verschillende fasen die de pelgrim, op zoek naar genezing, moest doorstaan. Er zijn audiogidsen beschikbaar.
Volg de Art-decowandeling
Dat er met textiel veel geld te verdienen was, zie je aan de Art-decohuizen aan de toenmalige stadsrand. Een wandeling door deze buurt is een aanrader. Via de website www.visitronse.bekan je gratis zo'n wandeling downloaden op je smartphone. Die gidst je niet alleen doorheen die straten, maar toont ook, naast de interieurs van deze huizen, filmmateriaal en foto's van vroeger. Een alternatief is de digitale erfgoedwandeling 'Ronse vroeger en nu'. Oude postkaarten tonen op verschillende plaatsen op dit traject het beeld van vroeger. Wie geen smartphone of tablet heeft, koopt best in de toeristische dienst de brochure 'Art deco ten voeten uit' die je leidt langs al die architecturale pareltjes. Ook de textielparcours, die verhalen over het weinig benijdenswaardige leven van de textielarbeiders dat sterk contrasteerde met de luxueuze handel en wandel van de textielbaronnen, is er te koop. Beide brochures kosten elk €2,50.
Oude gebouwen krijgen hippe functies
Wat Ronse zo speciaal maakt, is dat ze hun oude industriegebouwen niet hebben afgebroken, maar een nieuwe hippe bestemming gaven. De zaagdaken domineren nog het stadsbeeld en zijn stille getuigen van een respect voor hun industrieel verleden. Spring zeker eens binnen in cultuursite De Ververij waar vroeger de textielfabriek Teinturies Belges was gevestigd. Sinds 2012 huist daar de Stedelijke cultuurdienst, het Cultuurcentrum De Ververij en de Kunstacademie Vlaamse Ardennen. De Ververij is alleen al architecturaal de moeite van het bezoeken waard, maar er valt ook altijd iets te beleven zoals allerlei optredens en tentoonstellingen van zowel gevestigde als jonge artiesten .
Ook de passage met hippe winkeltjes en restaurants, gevestigd in de oude Sint-Martinuskerk, is een mooi voorbeeld van een stad die aan het herleven is.
Lou Pahou
Wil je de sfeer van vroeger ontdekken dan moet je logeren in Hostellerie Lou Pahou gelegen op 100m van de Grote Markt. Het oude herenhuis uit 1900 was ooit eigendom van een rijke textielbaron en de huidige eigenaar Christian De Pauw hield eraan om de sfeer van toen te bewaren. Alleen de kamers werden totaal gerenoveerd en voorzien van alle modern comfort. Christian De Pauw, die zijn gasten in zijn restaurant graag culinair verwend en altijd open staat voor een gezellige babbel reisde de wereld rond om de stiel te leren. Goede herinneringen bewaarde hij aan een verblijf in de Provence die hem inspireerden om zijn zaak Lou Pahou te noemen, het occidentaal woord voor Pauw. Het hotel biedt verschillende culinaire arrangementen aan.
Meer info
Toerisme Ronse
Spanjaardenkasteel
Bruulpark
9600 Ronse
Tel: 055/23 28 16